Mình đi Lạng Sơn vào dịp nghỉ lễ 30/4-1/5/2022, khi mà người người nhà nhà đổ về những điểm du lịch nổi tiếng như Đà Lạt, Đà Nẵng hay biển Nha Trang, Vũng Tàu, thì mình chỉ muốn một nơi khá nhẹ nhàng và gần Hà Nội thôi, thì cô Pony có gợi ý đi Lạng Sơn. Đến nơi cũng thấy khá vắng, chắc cũng ít ai hứng thú du lịch Lạng Sơn vì cũng ở đó cũng không có nhiều địa điểm check in sống ảo xịn xò. Nhưng trải nghiệm thì vẫn luôn hay ho như bao lần.
I. Lên Kế Hoạch
Quần Áo
Mình đi 2 ngày 1 đêm nên mọi thứ đóng gói khá gọn lẹ, 2 người mà chỉ mang 1 balo (đầy ự) thui. Khi đi các bạn nên check thời tiết, nếu là tầm dưới 20 độ thì nên mang quần áo dài, vì trên đó gió lộng và khá lạnh. Ngày mình đi là vừa qua mưa bão, nên cảm giác không khí lạnh vẫn chưa tan thì phải. Vì mình thích hiking nên những món đồ quen thuộc luôn là giày đi bộ, quần leo núi, balo leo núi, mũ lưỡi trai (full set mua tại DECATHLON, hãng thể thao của Pháp yêu thích của mình, đồ luôn bền với giá phải chăng).
Lưu ý: luôn mang theo đồ sơ cứu dự phòng như dung dịch sát khuẩn, băng gạc, bông nhé. Mình luôn bảo với mấy đứa bạn (coi thường những vết thương nhỏ) là sơ cứu đúng cách sẽ khỏi nhanh gấp 100 lần.
Xe Hà Nội-Lạng Sơn
Có nhiều xe đi Hà Nội - Lạng Sơn, mình thì chọn nhà xe Quỳnh Thanh, landing page trông khá hủi lậu nhưng dịch vụ cũng không tệ. Nhấc máy, gọi hotline, đặt giờ, và xe sẽ qua tận nhà đón. Chỉ có một vài lưu ý nho nhỏ là đi thực mất khoảng hơn 2 tiếng 30 phút, nhưng xe sẽ lòng vòng đón khách tại Hà Nội (hoặc Lạng Sơn cho chiều về) và đổi xe tại trạm trung chuyển khoảng 1 tiếng, tổng thời gian di chuyển sẽ là khoảng 3 tiếng 30 phút, không nhanh như mọi nhà xe hứa hẹn đâu nhe.
- Giá: 300k/người. Không quá rẻ a!
Chỗ Nghỉ
Cái này khá đau đầu, hầu hết khách sạn/homestay mình search ra trên booking hay agoda thì đều có đánh giá không tốt cho lắm, chắc họ cũng ít khách đến, chọn đại một cái gần trung tâm thôi. Mình ở Nhà Khách A1, và nhìn chung thì mấy review trước đánh giá khá chuẩn, trung bình mình vote trên booking cho A1 là 3,5/10 sao.
- Giá: 450k/đêm
- Điểm tốt: gần trung tâm, an ninh tốt (hình như cùng khuôn viên với ủy ban nhân dân, thật khó hỉu)
- Điểm dở: phòng tồi tàn lắm rồi, nhà vệ sinh thì vòi rỉ sét, bồn rửa mặt không có ống nên nước tong tỏng xuống sàn, vòi hoa sen thì kẹt, tuýp kem đánh răng còn không có nắp (má!!!)
Nhưng thôi, ở có 1 đêm, ráng chịu vậy. Nếu được các bạn nên cân nhắc chọn Hava Homestay thử xem thế nào nhé, ngày mình đi chỗ này full rồi nên không đặt được, giá cũng ổn hơn, chỉ 250k/đêm
Di Chuyển Tại Lạng Sơn
Như các chuyến đi khác, mình sẽ thuê xe máy để lượn vòng vòng quanh thành phố. Chủ động đi mọi nơi và giá chấp nhận được.
- Giá: 120k/ngày. Đơn vị tính đến 24h trong ngày, trả xe lúc nào cũng vẫn tính là giá 1 ngày. Nếu muốn ông anh thuê xe đưa xe tận nơi thì thêm 30k để ông ý ship đến. Cọc: 1 triệu + ảnh CCCD
- Contact: anh Vũ - 093 669 8161
- Lưu ý: Không biết ông anh cố tình hay vô ý, lúc thuê bảo quên không mang hợp đồng, xong lúc tính tiền lên thành 150k/ngày, lúc trả tiền xe mình không ở đó, về rồi mới ngớ ra là ông ý tính sai. Các bạn cẩn thận nhé, tiền nong là phải giấy trắng mực đen rõ ràng.
II. Hành Trình
Đến Lạng Sơn thì chắc phải nhớ câu ca dao:
Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh.
Mình chỉ thấy khó hiểu là mấy địa danh này đều ở thành phố Lạng Sơn, chứ không phải ở thị trấn Đồng Đăng, tên cũ chăng?
Sau khi chuẩn bị đầy đủ, thì có thể yên tâm trải nghiệm những điều thú vị nhất tại Lạng Sơn rùi. Mình đi từ 7:00 sáng tại Hà Nội, đến khách sạn, check-in, cất đồ, thuê xe xong thì là tầm 11:00 trưa, giờ này thì đi ăn là hợp lý roài.
Phở Chua
Phở chua là khởi đầu cho một chuỗi những bữa ăn có thịt mà như ăn chay. Thịt chỉ lác đác vài miếng mỡ và gà khô, còn lại là bánh phở và lạc, nhìn chung là rất muốn góp ý cho cô bán hàng là thêm option full topping cho mấy đứa trẻ. Nước trộn thì ngon rùi, chua chua ngọt ngọt, vừa ngon vừa lạ, nên mình vẫn rất hài lòng. Mục đích cũng là muốn ăn mấy món local là lạ chứ topping chỉ là phụ (nhưng có thì thích hơn!).
- Tên quán: phở chua Phương Thảo (bà Liên)
- Giá: 30k/bát
- Địa Chỉ: 194, Bắc Sơn
- Bonus: Đối diện là tiệm bánh đúc Cu Tin, có mấy món cũng lạ lạ ngon lắm, nước chấm siêu đỉnh mà giá thì cũng siêu rẻ, đâu đó 6k-10k/bát (tùy loại bánh) cao xằng, bánh rợm, bánh coóc.
Thành Nhà Mạc
Chắc đây là nơi mình thích nhất trong cả chuyến đi, vì được leo núi, dù núi cũng không quá cao, nhưng view cũng không tệ. Quần thể núi này là nơi được một quý tộc nhà Mạc chọn để xây dựng thành cổ vào cuối thế kỷ XVI để phòng thủ khỏi sự tấn công của vua Lê chúa Trịnh. Hiện chỉ còn sót lại 2 mảnh tường thành thôi. Tường này được xây bằng đá kết dính bằng mật ong và mật mía, hay ghê.
Sơ qua thì có đâu đó khoảng 8 đỉnh quây xung quanh một thung lũng nho nhỏ, bằng phẳng ở giữa, và chẳng có gì cả, buồn cười ghê. Lúc mới đến mình khá bỡ ngỡ vì ở đây có nhà nghỉ, có khuôn viên đàng hoàng nhưng lại chẳng thấy ai thu vé hay chú trông xe, nên leo núi nào thì để xe ở gần chân núi nhất có thể và khóa cổ là được. Về nhà mới biết là khu này trước có công ty khai thác du lịch, nhưng có mấy vụ lùm xùm nên ngừng kinh doanh, để lại một nhà sàn to bự bỏ hoang.
Hòn Vọng Phu (hình như được xây lại bằng đá chứ không phải bản gốc). Ảnh: Pony |
Hầu hết các núi ở đây đều có đường lên, chắc là 4 quả có bậc thang và tay vịn, có thể leo lên dễ dàng, leo lên ngồi chill thì cũng không tệ, vì vắng khách nên có ngồi ăn xíu chắc cũng chẳng phiền ai, chỉ cần nhớ không vứt rác bừa bãi là được. Mình leo thêm 2 quả có phần sơ khai hơn, 1 trong 2 là núi Nàng Tô Thị. Truyền thuyết là nàng bồng con chờ chồng đi đánh trận trở về, chờ đến hóa thành đá luôn (chắc là chồng nàng đã hi sinh trên chiến trường chứ chẳng thấy ai nhắc đến). Và sự tích nàng Tô Thị với hòn đá này đã trở thành biểu tượng cho sự chung thủy ngàn đời sau. Nguyên Du còn có bài thơ "Đá vọng phu", bài này mình biết do được trên bia đá ở trong động Nhị Thanh mà mình đi ngay sau đó:
Đá ư? Người ư? Ngươi là ai?
Nghìn vạn mùa xuân đứng lẻ loi
Muôn thủa mây mưa xa mộng mị
Một lòng son sắt vững thần đời
Trời thu ứa lệ rơi không ngớt
Dòng chữ rêu phong tạc chưa phai
Bốn mặt núi ngon trông ngút mắt
Luân thường nàng giữ một mình thôi
Chùa Tam Thanh
Lại thêm một địa danh nữa được nhắc đến trong bài ca dao, đó là chùa Tam Thanh. Nhìn chung là mình cũng không có thói quen tôn thờ thần thánh lắm, đi chùa chỉ để cảm nhận sự bình yên (mà thường thì thấy xô bồ nhiều hơn!) hay tìm hiểu văn hóa mấy vị thần ở đó. Ở chùa Tam Thanh thì các miếu thờ thần linh đều nằm bên trong động Nhị Thanh, động không quá to và đã được quy hoạch chỗ đi lại, nên nhiều đoạn không biết là thạch nhũ thật hay đắp xi măng nữa, họ fake cũng chuẩn hình dáng phết. Ấn tượng sâu sắc nhất chắc là ban thờ Ngô Thì Sĩ, về nhà đọc mới biết là Ngô Thì Sĩ chính là người đã cho sửa sang khai thác động khi ông làm Đốc trấn Lạng Sơn. Ông là nhà sử học, nhà văn, nhà thơ nổi tiếng dưới thời chúa Trịnh, và bất ngờ hơn nữa, ông chính là phụ thân của danh sĩ Ngô Thì Nhậm. Trên vách núi còn có mấy bia đá có thơ của ông:
Thong thả cưỡi lừa chơi động xưa
Dùng dằng bên động cảnh càng ưa
Suối rong cuội đá, đường reo gọi
Núi trước nàng Tô dãi nắng mưa.
(Ngô Thì Sĩ - Kỷ Hợi 1779)
Cột Cờ Phai Vệ
Cột cờ sừng sững giữa lòng thành phố nghe cũng hay phết. Đặc sản của Lạng Sơn chắc là những chỗ view từ trên cao xuống lòng thành phố, và cột cờ là một trong những nơi như vậy. Cột cờ được xây dựng từ năm 2014, với mục đích bảo tồn giá trị lịch sử của núi Phai Vệ, trong thời kì kháng chiến chống Pháp. Khi leo lên đỉnh cột cờ và nhìn xuống thành phố, mình có chút kỷ niệm thoáng qua từ những ngày con ở Grenoble, Pháp. Hồi ấy cũng rất hay leo lên một pháo đài giữa lòng thành phố, Fort de la Bastille, cũng là một đặc sản của thành phố ấy. Đương nhiên Bastille là một pháo đài trên núi, leo cũng lâu hơn, dài hơn, rừng rú hơn rồi. Cột cờ thì lên ngắm cho biết thôi, cũng không có gì trên đó. Từ cột cờ nhìn xuống view cũng không tệ, nhưng hơi đông người nên mình cũng không hứng thú lắm.
Vịt Quay & Khâu Nhục
Ở Lạng Sơn thì hay nghe nhất là đặc sản vịt quay và khâu nhục. Nhưng trải nghiệm 2 món này của mình không quá xuất sắc. Vịt quay thì cũng chẳng khác gì ở Hà Nội, mà cái hàng mình ăn còn chẳng ngon và nóng bằng ở Hà Nội cơ. Thịt nguội ngắt nguội ngơ, nước chấm cũng chỉ tạm được, mà cơm thì khô thôi rồi. Về nhà nghĩ lại cũng chẳng hiểu tại sao gọi vịt quay, trong khi món mình thấy tò mò nhất lại chỉ có khâu nhục. Khâu nhục là kiểu thịt nướng rồi hầm trên mấy lá gia vị cho ngấm. Ăn khá thơm, mặn vừa đủ, có hương vị đặc trưng của lá mắc mật, ăn khá lạ miệng. Nhưng vấn đề là nhiều thịt quá, ăn xong ngấy thịt tận cổ.
- Giá: 260k, quá đắt cho một cuộc tình. Nghĩ lại thì mình nên hỏi giá trước và cũng chỉ nên ăn Khâu Nhục thôi, chứ vịt quay còn lạ gì nữa đâu.
- Địa chỉ: Quán vịt quay Quân Thùy gần chợ Đông Kinh, được cô bán lạp sườn Thủy Chiểu review là ngon và đắt khách nhất Lạng Sơn, nhưng ăn cũng thấy bình thường.
- Lời khuyên: mình nghĩ bạn nên ăn ở mấy cô bán trong chợ hoặc ra hẳn hàng xịn xò thử xem trải nghiệm có khác mình không.
Cafe Nhạc Sống
Như một truyền thống gia đình, mỗi lần đi du lịch, bọn mình thường sẽ đi nghe nhạc sống và đêm cuối cùng trước khi về (nhưng đi có 2 ngày 1 đêm nên đêm đầu cũng là đêm cuối). Search hoài không ra quán nào có nhạc sống, tưởng rằng ở đây họ không chơi thể loại đó, ai ngờ loanh quanh vào được 1 quán vô cùng đặc biệt, nhạc sống tự hát. Điều làm nên cái hay của buổi tối hôm ý là mấy bạn trẻ trong quán rất tích cực hát, không để mic nghỉ ngơi phút nào, ai hát xong cũng được mọi người vỗ tay hưởng ứng, kiểu không có ca sĩ thì anh em tự làm show vậy. Mà chẳng ai quen ai, thú vị thật sự. Bọn mình không cầm mic nhưng vẫn luôn hát theo và hò reo không thiếu bài nào. Ấn tượng nữa là mấy bạn trẻ ở đây ai hát cũng hay, giọng khỏe kinh hoàng. Xong hát chán chê đến gần nửa đêm luôn ý chứ. Ai muốn hòa vào không khí âm nhạc kiểu này thì nhớ ghé quán nhe.
- Giá: nước khoảng 30-40k
- Địa chỉ: 5, Lương Thế Vinh
- Lưu ý: quán cho hút thuốc trong phòng, mà không mở được cửa vì ồn, nên mùi thuốc sẽ khá nồng nặc. Nếu không chịu được thuốc thì bạn nên ngó qua trước và hỏi xem có ai hút hay có mùi thuốc không rồi hãy order đồ uống.
Đền Mẫu
Ôi cái đền, không có gì ngoài người và người nên mình chẳng hứng thú lắm. Đôi khi chỉ muốn hét to là có ai biết mình đang cầu thần nào? và cầu cái gì không? Hay thấy cái tượng nào cũng cầu phú quý bình an, xong cứ chen chúc lúc nhúc. Ai đó trả lại sự tĩnh mịch yên bình cho những nơi thiêng liêng thế này với?
Bánh Mì Nướng Dầu Hào
Một trong những bất ngờ ngon nghẻ nhất của chuyến đi đó chính là Bánh Mì Nướng Dầu Hào. Thực ra là trưa ngày thứ 2, trước khi đi về, quyết tâm tìm thêm một quán local nào đó ăn, xong đi hoài chẳng thấy nên rẽ tạm vào một hàng ăn vặt và yên phận chỉ order nem chua rán. Rồi hết nem, chị chủ recommend ăn bánh mì, thế là mình gọi thử. Ăn ngon tuyệt vời, sốt nêm khá vừa. Bánh mì được cắt thành miếng nhỏ cho dễ ăn hơn nữa. Ngồi một lúc thấy ai vào cũng gọi tầm 5-10 cái một phát. Mình đi 2 người mà order 1 bánh, ngại ghê. Sau khi thấy ngon quá mình cũng order thêm mấy cái. Bánh ăn lạ lắm, ở Hà Nội chỉ có bánh mì bơ mật ong thôi, bánh mì này phết sốt, nướng xong cắt nhỏ ra để ăn.
- Giá: 10k/cái (hình như vậy)
- Địa chỉ: cạnh quán chè sầu Đà Nẵng, đường Bà Triệu.
Áp Chao
Giống kiểu bánh tôm phiên bản vịt. Bánh hơi nhiều bột với dầu chiên, xong ăn chấm nước mắm, cách ăn giống kiểu bánh tôm hay bánh gối ý. Dù bánh rất lạ, đúng cái mình muốn thử, nhưng phải công nhận bánh hơi ngấy.
- Giá: 9k/cái
- Địa chỉ: Áp chao Xuân Sửu, số 8, phố Thân Thừa Quý, Vĩnh Trại
Đặc sản chờ bạn khám phá ở Lạng Sơn
Bài viết tham khảo thêm về lịch sử các di tích ở Lạng Sơn
- [1]‘Cột cờ Phai Vệ - Điểm check-in ấn tượng ngay giữa trung tâm Lạng Sơn’, luhanhvietnam.com.vn. https://luhanhvietnam.com.vn/du-lich/cot-co-phai-ve-diem-check-in-lang-son.html
- [2]‘Khám phá động Nhị Thanh - danh thắng nổi tiếng giữa thành phố Lạng Sơn’. https://baolangson.vn/anh-dep-xu-lang/449666-kham-pha-dong-nhi-thanh-danh-thang-noi-tieng-giua-thanh-pho-lang-son.html
- [3]Tộc N., ‘Ngô Thì Sĩ - Một chính khách, một sử gia, một tâm hồn khoáng đạt’, Ngô Tộc, Sep. 15, 2021. https://ngotoc.vn/Danh-nhan-ho-Ngo/ngo-thi-si-mot-chinh-khach-mot-su-gia-mot-tam-hon-khoang-dat-599.html
- [4]‘Núi Tô Thị’, Wikipedia tiếng Việt. Nov. 14, 202. Available: https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=N%C3%BAi_T%C3%B4_Th%E1%BB%8B&oldid=66902418
- [5]‘Thành nhà Mạc (Lạng Sơn)’, Wikipedia tiếng Việt. Nov. 27, 2021. Available: https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Th%C3%A0nh_nh%C3%A0_M%E1%BA%A1c_(L%E1%BA%A1ng_S%C6%A1n)&oldid=67147637
- [6]‘Vẻ đẹp kỳ ảo của động Tam Thanh’. https://baolangson.vn/anh-dep-xu-lang/444645-ve-dep-ky-ao-cua-dong-tam-thanh.html